درس ۱۵زبان ترکی

تشریح درس دوم دستورزبان ترکی آذربایجانی(صرف فعل درزمان گذشته) 

در ادامه.....................:

ماضی مطلق فعل ایمک:بودن**{تنها فعل کمکی درزبان ترکی آذربایجانی}.

ایدیم:بودم///ایدین:بودی///ایدی:بود

ایدیک(ایدیق):بودیم///ایدینیز:بودید///ایدیلر(ایدیلار):بودند

*این نوع فعل در صورت پیوند به افعال دیگر ماضی مخفف میشه و(الف و ی)اولش حذف میشه: یازایدی:نوشت====یازدی:نوشت.

ماضی مطلق:

یازدیم:نوشتم//یازدین:نوشتی//یازدی:نوشت//یازدیق:نوشتیم//یازدینیز:نوشتید//یازدیلار:نوشتند.

گؤردوم:دیدم//گؤردون:دیدی//گؤردو:دید//گؤردوک:دیدیم//گؤردونوز:دیدید//گؤردولر:دیدند.

گلدیم:آمدم//گلدین:آمدی//گلدی:آمد//گلدیک:امدیم//گلدینیز:آمدید//گلدیلر:آمدند.

ماضی نقلی:

یازمیشام:نوشته ام//یازییبسان:نوشته ای//یازییب:نوشته است.

یازمیشیق:نوشته ایم//یازییب سینیز:نوشته اید//یازییب لار:نوشته اند.

گؤرموشوم:دیده ام//گؤروبسن:دیده ای//گؤروب:دیده است.

گؤرموشوک:دیده ایم//گؤروبسونوز:دیده اید//گؤروبلر:دیده اند.*

*بجای (ئوب میتوان از مؤش وبجای ئیب از میش )استفاده کرد.هر دوبه یک معنی اند.

ماضی بعید:

یازمیشدیم:نوشته بودم//یازمیشدین:نوشته بودی//یازمیشدی:نوشته بود.

یازمیشدیق:نوشته بودیم//یازمیشدینیز:نوشته بودید//یازمیشدیلار:نوشته بودند.

گؤرموشدوم:دیده بودم//گؤرموشدون:دیده بودی//گؤرموشدو:دیده بود.

گؤرموشدوک:دیده بودیم//گؤرموشدونوز:دیده بودید//گؤرموشدولر:دیده بودند.

فرمول ساخت:ماضی نقلی+ماضی مطلق فعل ایمک.

ماضی استمراری:

یازیردیم: مینوشتم//یازیردین: مینوشتی//یازیردی: مینوشت.

یازیردیق: مینوشتیم//یازیردینیز: مینوشتید//یازیردیلار: مینوشتند.

گؤروردوم:می دیدم//گؤروردون:می دیدی//گؤروردو:می دید.

گؤروردوک:می دیدیم//گؤروردونوز:می دیدید//گؤروردولر:می دیدند.

فرمول ساخت:مضارع اخباری+ماضی مطلق فعل ایمک.

---